Baş ağrıları (ya da yüz ya da baştaki ağrı ya da rahatsızlık) yaygın fakat çoğu insanın yaşadığı zayıflatıcı durumlardır. Üç tip birincil baş ağrısı vardır: migren, gerilim ve küme. Sinüs enfeksiyonu veya kafa travması gibi altta yatan başka bir durumun belirtisi olan bir baş ağrısı olan ikincil bir baş ağrınız da olabilir.
Baş ağrıları şiddetli hale geldiğinde veya günlük hayatınızı kesintiye uğrattığında, test yaptırmak ve belirtilerinizi iyileştirebilecek tedavi seçeneklerini öğrenmek için sağlık uzmanınızı görmek iyi bir uygulamadır. Randevunuz sırasında sağlık uzmanınız genellikle tıbbi geçmişinizi öğrenir, fizik muayene yapar ve gerekirse laboratuvar testleri veya görüntüleme testleri ister.
Çoğu insan hayatında en az bir baş ağrısı yaşamıştır. Yine de, semptomlar sinir bozucu veya zayıflatıcı olabilir. Günlük hayatınızı kesintiye uğratan şiddetli ağrı veya baş ağrısı semptomları yaşamaya başlarsanız, sağlık uzmanınızı ziyaret etmeniz iyi bir fikirdir. Doktorunuz size kişisel ve aile tıbbi geçmişiniz, yaşam tarzınız ve semptomlarınız hakkında sorular soracaktır. Ayrıca fizik muayene yapacak ve gerekirse ek laboratuvar, kan veya görüntüleme testleri isteyeceklerdir. Baş ağrısı teşhisi almak önemlidir, çünkü size ve doktorunuza tedavide nasıl ilerleyeceğinizi anlamanıza ve semptomlarınızı azaltmanın yollarını bulmanıza yardımcı olabilir. Peki inatçı, şiddetli ve sürekli baş ağrısı nasıl teşhis edilir? Baş ağrısı için muayene, kan testleri ve görüntüleme yöntemleri neler?
Tıbbi Öykü Değerlendirmesi ve Fizik Muayene
Sağlık uzmanınız muayeneye genellikle bir tıbbi geçmiş alımı ile başlar. Sizden yazılı bir anket doldurmanızı veya sözlü olarak sorular sormanızı da isteyebilirler. Tıbbi geçmiş alımı, kişisel ve aile tıbbi geçmişiniz ve mevcut endişeleriniz veya semptomlarınız hakkında daha fazla bilgi edinmelerine yardımcı olur.
Kişisel geçmişinizi ve aile geçmişinizi daha iyi anlamak için doktorunuz size şunları sorabilir:
- Ailenizde baş ağrısı çeken veya migren öyküsü olan var mı?
- Baş ağrınız ilk ne zaman başladı?
- Hiç kafanızda veya beyninizde travmaya neden olabilecek bir yaralanma veya hastalık
- geçirdiniz mi?
- Herhangi bir ilaç alıyor musun?
Doktorunuz ayrıca belirtileriniz hakkında aşağıdakiler de dahil olmak üzere birkaç soru sorabilir:
- Hangi semptomları yaşıyorsunuz?
- Nerede ağrın var?
- Ne kadar süredir semptomlarınız var?
- Baş ağrınız nasıl bir his?
- Ağrınız ne kadar şiddetli?
- Semptomlarınızı tetiklemiş olabilecek herhangi bir şey var mı?
- Ağrınız tutarlı kaldı mı?
- Yoksa gelip geçici bölümler mi yaşıyorsunuz?
Doktorunuzun yaşam tarzınız hakkında bilgi alması da yaygındır. Size şu gibi sorular sorabilirler:
- Her gece kaç saat uyuyorsun?
- Bir günde ne yiyorsunuz?
- Son zamanlarda herhangi bir öğünü atladınız mı?
- Telefonunuzda, bilgisayarınızda veya TV’nizde ne kadar zaman harcıyorsunuz?
- Sigara veya alkol kullanıyor musunuz?
- Kahve veya diğer kafeinli içecekleri içer misiniz?
Tıbbi geçmişiniz, yaşam tarzınız ve semptomlarınız hakkında daha fazla bilgi edindikten sonra, doktorunuz fizik muayene yapacaktır. Bu sırada, doktorunuz muhtemelen:
- Hayati belirtilerinizi ölçün (örn. sıcaklık, kan basıncı, kalp atış hızı)
- Başınızı veya yüzünüzü şişlik, morarma veya ağrı belirtileri açısından kontrol edin.
- Kızarıklık, enfeksiyon veya ışığa duyarlılık için gözlerinize bir göz atın
- Boynunuzu, omuzlarınızı ve omurganızı sertlik veya ağrı açısından inceleyin
Laboratuvar ve Kan Testleri
Size baş ağrısı teşhisi koyabilecek belirli bir laboratuvar veya kan testi yoktur. Bununla birlikte, çoğu sağlık uzmanının herhangi bir genel sağlık sorununu kontrol etmek için idrar ve kan testi istemesi standart bir uygulamadır.
Doktorunuz ayrıca sinüs enfeksiyonu, virüs, diyabet, anemi veya dehidrasyon gibi ikincil bir baş ağrısına katkıda bulunabilecek diğer ilgili durumları ekarte etmek için bu testlerin sonuçlarını kullanabilir.
Bazı durumlarda, doktorunuz beyninizde ve vücudunuzda iltihaplanma olup olmadığını kontrol eden bir test olan C-reaktif protein testi de isteyebilir.
Görüntüleme Testleri
Sağlık uzmanınız, belirtilerinizle ilgili endişeleri varsa veya beyin yapınızla ilgili bir sorundan şüpheleniyorsa görüntüleme testleri isteyebilir. Görüntüleme testleri bir baş ağrısı teşhisi için yaygın bir uygulama olmasa da, doktorunuz teşhis süreciniz sırasında – özellikle şiddetli veya sık sık baş ağrısı yaşıyorsanız – dikkatli olabilir.
Gerekirse, doktor sizden şu görüntüleme testlerinden birine girmenizi isteyebilir:
Bilgisayarlı tomografi (CT) taraması: Beyninizin görüntülerini oluşturmak için birkaç X-ışınları kullanır.
Manyetik rezonans görüntüleme (MRI): Beyninizin iç yapısının ayrıntılı resimlerini üreten bir tür görüntüleme testi.
